ھاسیں رپوٹ : احمد طلال / خواجہ بابر فاروق
رجانک : رخشندہ تاج بلوچ/ اورنگزیب اسلم بلوچ

سینٹ پاکستان ءِ پارلیمان ءِ یوان بالا ءُ بنجاھ ءِ برجائی ءِ چیدگ ءِ یک ارزشتیں ایں ادارگ ات ، ایشی ءِ اندر ءَ توامیں بنجاھی بن ھشت آنی آباتی ءُ سیم سرئی سر ڈگار آنی ھمکچ ءَ سروک ساڑی انت۔ ایشی برورد آنی وسیلگ ءَ یکوئی ءِ بستار ءَ اے پارلیمانی ادارگ ءِ بنیاتی مول ءُ مراد راجی یکوئی ءُ وت مہ وتی آناں دیمروئی دیگ انت۔ اے ھمکچیں نماھندگی ءِ سبب ءَ پاکستان ءِ توامیں صوبگ ءُ دمگ آنی گوانک ءُ یکوئی ءِ یک ارزشتی ایں بھر ات۔ دو ایوان آنی اے پارلیمانی نظام ءَ جمہوری رچ ءِ ھوالگ ءَ اے ایوان ءَ را یک جتا ئیں بستار ءِ گون انت کہ اے ادارگ اچبر ھلاس نہ بیت بلکینگ ما ھمک ساھت ساڑی انت، ھمک سئے سال ءَ چہ پد ایشی ءِ نیم باسک دزکش بوتگ انت ءُ ایشانی جاہ ءَ نوکیں باسک آنی گچین کنگ بیت۔ چیئرمین سینٹ صدر مملکت ءِ ساڑی نہ بوھگ ءِ پد ءَ ادارُکی صدر ءِ سیٹ ءَ نند ایت۔


سینیٹ پاکستان ءَ پراھ ءُ شاھیگان بوھوکیں جوانیں دود ءُ ربیدگ آناں بنجاھ ءَ را یکیں بندیک ءَ کمائینان ءَ راجی وت مہ وتی ءَ را دیمروئی ءُ بنیاتی ھک آنی رکھینگ ءِ واھند ءُ زامنی ادارگ لیکگ بیت۔ جمہوری ءُ پارلیمانی روایات ءِ دیمروئی ءُ برجائی ءَ ایشی کلیتی کرد ءِ بوتگ پدا ھم ھاسیں رنگ ءَ دھ ءُ بیست سال ءَ چہ سینٹ ءِ گچین کاری ءِ موہ ءَ زرّ ءُ کلدار ءِ سیاست ، شپارش ءِ کنگ ءُ ہارس ٹریڈنگ ءِ کلچر ناکہ ایوان ءِ شرپ ءُ ازت ءَ را ڈگار ءَ جنت بلکینگ ءَ ایشی جمہوری روایت ءُ تاریخی کرد ءَ را بے شرپ کنت۔

پارلیمان ءِ ایوان ءِ زیریں ءِ باسک آنی رد ءَ سینٹ ءِ باسک الس ءِ ووٹ آں چہ گچین نہ بنت بلکینگ ءَ راجی ءُ صوبائی اسمبلی آنی باسک سینٹ ءِ باسک آناں گچین کناں۔ ایوان ءِ بالا ءَ ھمک صوبگ ءُ بنجاھ ءِ واستہ ٹیکنو کریٹس ، عالم، زالبول ءُ گور آنی واستہ ھم سیٹ جتا ریزرو انت۔ ھمے رنگ ءَ کزبی کلانہ ءُ زانشتکار ءُ سسا ساچستکاریں مردم اے پارلیمانی نظام ءَ جوانیں کرد پیلو کت کناں ایش راجی ءُ صوبائی اسمبلی آںی گچین کاری حلقہ بندی آنی نظام ءِ وسیلگ ءَ گچین بوت نہ کن انت، گوست ءُ انوگیں وھد ءَ ملک ءُ راج ءِ ازمت ءُ جمہوریت ءِ واستہ جوانیں بے مٹیں کرد پیلو کتگ۔


ایوان بالا ءِ ھوالگ ءَ استیں جاور ھال آنی سر ءَ تران کنگ بہ بیت گڈا 3 مارچ 2021 ءَ سینٹ ءِ نیم باسک آنی سئے سالی وھد ءُ پاس ءِ سرجمی ءَ چہ پد نوکیں باسک آنی گچین بوھگی انت۔ ھمک صوبگ ءَ چہ 7 لس، 2 زالبول، 2 ٹیکنو کریٹس، یک گور یں باسک ءِ گچین کنگ بیت۔ بنجاھی دارالحکومت اسلام آباد ءَ چہ ھم یک جنرل ءُ یک زالبول ءِ سیٹ ءِ سر ءَ گچین کاری بیت۔ ھمک صوبائی اسمبلی ءِ باسک وتی صوبگ ءِ نماھندگی ءِ واستہ سینٹ باسک آنی گچین کاری کن انت وھدیکہ بنجاھی دارالحکومت ءِ دو سیٹ آنی واستہ راجی اسمبلی ءَ گچین کاری بیت۔

گوستگ ءَ سینٹ آف پاکستان ءِ گچین کاری ءَ زر ءِ وسیلگ ءَ ووٹ بھا زورگ ءِ بھتام دیم ءَ آیگ ءَ پد مزن وزیر عمران خان ءَ ساپ ءُ سلہ ایں گچین کاری ءِ واستہ اوپن بیلٹنگ ءِ شور ءُ سلاھ دات ایشی ءِ پد ءَ سیاسی گل آں وتی وتی بن گپ پیش کت انت ءُ ایشی یے پد ءَ اچ رنگیں وت مہ وتی منوگر ءُ تپاکی پیداک نہ بوت۔ اے ھوالگ ءَ سپریک کورٹ ءَ یک صدارتی ریفرنس ھم جم کنگ بوت ایشی ءِ گوشداری جاڑی انت ءُ آمید گس ءِ حکم آنی رد ءَ سینیٹ ءِ نوکیں گچین کاری ءَ ووٹنگ ءِ کار رپک منوگر کنگ بیت۔

بنجاھی وزیر اھوالکاری ءُ شنگ کاری شبلی فراز، آ وت یک سینیٹر ات، آئی ءَ گوشت کہ لس گچین کاری ءُ سینٹ الیکشن ءَ ھوار توامیں گچین کاری ءَ را ساپ ءُ سلہ ءُ در ابیدیں رنگ ءَ بہ بیت۔ سینیٹ الیکشن ءِ ساپ ءُ سلہ ئی ءِ واستہ حکومت اوپن بیلٹنگ ءِ واھشت ایگ انت۔ ھال رسانکی ادارگ آںی گوما تران ءُ پارلیمان ءَ آئی ءَ گوشت کہ دمپہ ساھت اے گپ جنگ بیت کہ اے جیڈھ ءِ یک کانودی ءُ دومی اخلاقی تک ءِ است انت۔ اے یک ٹوھیں جیڈھ ات، ملک تاریخ ءِ دو کشک ءَ اوشتاتگ۔ مارا اے پیسلہ کنگی انت کہ سیاست ءَ را دیمروئی دیگی انت یا میرٹ ءُ بستار ءِ رد ءَ ادارگ آناں مھکم جوڑ کنگی انت۔ جمہوریت ءُ جمہوریت ءِ طاقت پارلیمنٹ بیت۔ مارا اے سسا کنگی انت کہ اے وڑیں کجام گام ءَ جت کناں کہ اے ایوان ءِ شرپ برجا بہ بیت۔ آئی ءَ گوشت کہ اپوزیشن گل آں ھما جیڈھ آںی رد ءَ جمہوریت ءِ مسل آنی سر ءَ تپاک کتگ، چے سبب انت 10 سال اے دوئیں پارٹی آنی حکومت بوتگ بلے آئی ءَ ایشرا پد ءُ رند نہ کتگ۔ شبلی فراز ءَ اپوزیشن ءَ ھوار توامیں سیاسی پارٹی آناں دلگوش کنان ءَ گوشت کہ اے یک بے دروریں موہ ات کہ ایشرا ملک ءُ چاگرد ءِ گہتری ءِ واستہ کارمرد بکن انت تانکہ مئے آیوکیں باھند زر ءِ جوپا ءِ کپگ ءِ مٹ ءَ اخلاقیات، میرٹ ءُ شاہوکاری ءِ سر ءَ پھر کت بکن آں۔

بنجاھی وزیر برائے وانگ ءُ زانگ ءُ کزبی کار ءُ ھیل کاری شفقت محمود سینیٹ ءَ را توامیں بنجاھی بن ھشت آناں ھمکچیں رد ءَ نماھندگی پجاری کنوکیں ادارگ ءِ نامینان ءَ گوشت کہ ایوان ءِ بالا ءِ بستار ءَ سینیٹ ءَ مھکمیں کرد ءِ پیلو کتگ ءُ ارزشتی ایں کانود جوڑ کتگ بلے ہارس ٹریڈنگ ءِ بھتام اپسوزی انت۔ ایشی ء۔ چہ جمہوری نظام ءِ بابت ءَ شک ءُ پک پیداک بیت، آئی ء۔ گوشت کہ اپوزیشن ءَ را حکومت ءِ اوپن بیلٹنگ ءِ شور ءُ سلاھ ء، سر ءَ چار ءُ بچار کنگ لوٹ ایت۔ سینیٹ ءِ مول ء مراد ءُ ارزشت آنی بابت ئَ “اے پی پی” ءَ گوں تران کنان ءَ شفقت محمود ءَ گوشت کہ سینیٹ ءِ یک ٹوھیں کرد ءِ ایش انت کہ ایش بنجاھی بنیات ءِ بیت، ایشی ءِ اندر ءَ توامیں بنجاھی بن ھشت آناں ھمکچیں تک ءَ نماھندگی رس ایت اے رنگیں ادارگ ھمے واستہ بیت کہ درستاناں ھمکچ ءَ سما بہ بیت کہ آ درست یک انچیں ایوانے ءِ ممبر انت کہ آئی ءَ تہ ءَ درست بروبری ءِ تک ءَ سروکی بیت انچیں ادارگ ءِ ایشی ءِ واستہ بیت کہ درستاں ھمکچ ءَ احساس بہ بیت آ درست انچیں ایوانے ممبر انت کہ آئی اندر ءَ درست ھمکچ انت۔ ھمے ھاترا سینیٹ ءِ ٹوھیں بستار ءُ کرد ءِ است انت ءُ ایوان ءَ بالا ءِ رد ءَ آوانی ھمینکیاس بل بنت، آواناں ھم سٹڈی دنت، ھمے رنگ ءَ آ یک برجائیں ادارگ ات۔ ہارس ٹریڈنگ ءِ بھتام ءِ ھوالگ ءَ آئی ءَ گوشت کہ بنیاتی رنگ ءَ ایش اخلاقی جیڈھ ات ایشی ءِ اندر ءَ تحریک انصاف ءَ سہرائیں بن گپ ءِ گپتگ کہ، اخلاقی لیکہ ءِ رد ءَ ٹوھیں اپسوزی ھبر ات کہ گوستگیں بازیں سال آں چہ سینیٹ ءِ چار پنگ گچین کاری ءَ چہ اے بھتام جنگ بوھگ ءَ انت کہ ہارس ٹریڈنگ کنگ بیت ءُ ایشی ءِ سبب ءَ جمہوری نظام آماچ بوتگ ءُ جمہوری نظام ءِ بابت ءَ ھم شک ءُ پک پیداک بوتگ، ھمے واستہ ما کہ ھما بل سہرا کتگ ایشی مول ءُ مراد ایش انت کہ شک ءُ پک ھلاس بہ بنت ، ما اکتوبر ءَ اے بل سہرا کتگ ءُ اپوزیشن ءَ را گوشتگ کہ آ یکجا بیا انت بہ نند انت چیا کہ جمہوریت ءِ مسل آنی اندر ءَ آواں ایش گوشتگ بوتگ کہ سینیٹ ءِ الیکشن اوپن بیلٹ ءَ چہ بہ بنت، ایشی ءَ چہ پد سینیٹ ءِ “کمیٹی آف دی ہول” ءَ ھم ایش گوشت، آوانی جتا جتائیں سروک آنی بیان ھم ساڑی اتن، بد بھتی ءَ اپوزیشن ءَ اے بل ءِ کمک نہ کتگ۔ چیا کہ اے گپ نوں تحریک انصاف ءَ کتگ پمشہ آوانی رویہ مٹ بوتگ ءُ دومی گپ ایش سما بیت کہ ایشانی ادارگ نیک نہ انت بلے آ ایشی ءِ اندر ءَ کامیات نہ بنت۔

سینیٹ ءِ ناں ایوک ءَ ارزشتی ایں پالیشی ءُ کانود جوڑیشت ءُ راجی جیڈھ آنی گیواری ءَ کلیتی کرد ءِ است انت بلکینگ ءَ وھد وھدے سر ءَ بازیں نازرکیں میاں اوستمانی کار آنی سر ءَ وتی بن گپ جوانیں رنگ ءَ سہرا کتگ ایشی ءَ چہ راجی سیت، جمہوری شرپ ءُ ازت ءُ بنجاھی بنیات آناں مھکمی رستگ۔ سینیٹ ءِ ازمت آنی ھوالگ ءَ تران کنان ءَ مسلم لیگ (ن) ءِ سروک ءُ سینیٹ ءِ قائمہ کمیٹی برائے درئی کار ءِ چیئرمین سینیٹر مشاہد حسین سید، آ یک جوانیں پارلیمنٹرین ءُ باز دیراں چہ سینیٹ ءَ گوں بندوک انت آ گوشیت کہ پاکستان یک بنجاھ ات، گوست ءَ 1973 ءِ کانود ءَ چہ پیسر ھرچی جیڈھ آںی گوما دیم پہ دیمی بوتگ ایشانی سبب ایش بوتگ کہ ما بنجاھی ءِ لوٹ آناں پیلو نہ کتگ، ما ایشرا بنجاھ ءِ مٹ ءَ یونیٹری سٹیٹ ءُ بنجاھ ءِ بنیات ءَ ریاست ءَ را چلائینگ ءِ کوشست کتگ۔ ما ایشرا بنجاھ ءِ مٹ ءَ یونیٹری سٹیٹ ءُ بنجاھ ءِ بنیات ءَ ریاست ءَ را چلائینگ ءِ کوشست کتگ۔ آئی ءَ گوشت کہ 1973 ءِ کانود ءِ چیر دستی ءَ سینیٹ ءِ جوڑیشت ءِ بنیاتی مول ءُ مراد ایش انت کہ بنجاھ ءِ ھمینکیاس بنیات است ایشانی نماھندگی بہ بیت ءُ بروبری ءِ تک ءَ نماھندگی بہ بیت ءُ ھرچی بنیات است ایشانی گوانک اسلام آباد ءَ تاں بہ پج ایت۔ آئی ءَ گوشت کہ مان پھماں کہ اے ھوالگ ءَ ایوان ءَ جوانیں کار کتگ۔ بدنامی ھما مردمے بوتگ ھماواں زرّ داتگ یا زرّ زرتگ، اے گند نوں ھلاس بہ بیت ءُ ایش یکجا بوھان ءَ ھلاس بیت کنت۔

جے یو آئی (ف) ءِ باسک راجی اسمبلی شاہدہ اختر علی ءَ گوشت کہ سینیٹ ءَ را السی جیڈھ ءِ سر ءَ یکجا بوھان ءَ کانود جوڑیشت کنگ لوٹ ایت ءُ مارا نااتفاقی ءِ اے جاور آں چہ در کپگتگ ءُ یکجا بوھگی انت، سینیٹ اے رد ءَ ارزشتی ایں کرد ءَ پیلو کت کنت۔

سینیٹ ءِ الیکشن ءِ واستہ چاریں صوبگ ءُ بنجاھ ءِ اندر ءَ سیاسی گل وتی وتی امیت وار آناں پڑ ءَ یل داتگ، گیشتریں سیٹ در جنگ ءِ واستہ گند ءُ نند جاڑی انت۔ پارلیمانی دمگ آنی گوشگ انت کہ توکی جاور آنی رد ءَ تحریک انصاف ءَ را راجی اسمبلی ءُ دو صوبگ آنی تہ ءَ گیشی گون انت ایشی ءِ سبب َ امیت کنگ بوت کنت کہ درستاں چہ گیش باسک پی ٹی آئی ءِ گچین بنت ایشی ءَ چہ پد تحریک انصاف پارلیمان ءِ درستاں چہ مستریں گل جوڑ بیت۔
ھمک سیاسی گل ءِ واھشت انت کہ آ کم چہ کم وتی راجی ءُ صوبائی نماھندگ آنی رد ءَ بلکینگ ءَ ایشی ءَ چہ گیش سیٹ در جنگ ءَ کامیات بوت بکن انت، اے کوشست پکو ھمک سیاسی گل ءِ ھک انت۔ بلے اے کار ءِ ساھت ءَ اگاں ہارس ٹریڈنگ ، ووٹ بھا زورگ ءُ پندل ساچی ءَ کنگ بہ بیت گڈا ایش جمہوری شرپ آناں ڈگار ءَ دور دیگ ءَ گوں سینیٹ ءِ بنیاتی مول ءُ مراد ءَ را آوار جنگ ءُ بنجاھ ءِ برجائی ءُ شرپ ءِ ھلاپ ءَ گام ءِ سہرا بیت۔ امیت کنگ بیت کہ مزن تکی پارلیمانی ءُ جمہوری روایت ءِ رد ءَ گچین کاری آناں جوانیں درشان دابی ءَ گوں پیلو کنگ بہ بیت ءُ اے گچین کاری آنی نتیجگ ھرچی بہ بیت، اگاں سینیٹ وتی گوستگیں دور ءُ باریگ ءِ وڑ ءَ دیم ءَ بہ جنز ایت گڈا ملک ءَ جمہوری ءُ پارلیمانی نظام ءِ واستہ نیک شگون ءُ ملک ءَ سیاسی برجائی ءُ راجی یکوئی ءِ واستہ دل یکیمی بیت ءُ پارلیمان، سیاس ءُ سیاست دان آنی شرپ ءِ تہ ءَ گیشی سہرا بیت۔ راستیں رنگ ءَ ایش گوشگ رد نہ بیت کہ پارلیمان ءِ ایوان بالا تاریخ ءِ انچیں کشکے ءَ اوشتاتگ کہ ادا دو کشک در کپگ ءَ انت ءُ توامیں سیاسی گل آنی کرا یک بے دروریں موہ ات کہ آ ملک ءَ راستیں جمہوری رھبند ءِ شرپ ءَ کنان ءَ ساپ ءُ سلہ ایں سیاست ءَ را دیمروئی دیگ ءَ وتی کرد ءَ مھکمیں نمونگ ءَ پیلو بکن انت ایشی ءَ چہ ناں ایوک ءَ پارلیمانی نظام ءَ را دیمروئی رسیت، بلکینگ ءَ سیاسی گل ھم وشنام بنت انت۔

متعلقہ مضامینمصنف کی طرف سے مزید